Overslaan en naar de inhoud gaan

Hoofdpijn

HOOFDPIJN

Active Image

 

 

Iedereen heeft wel eens hoofdpijn. Soms is de hofdpijn zo erg dat
we er een arts bij halen.
Door een goede anamnese kunnen we vaak de oorzaak reeds
achterhalen en een gerichte behandeling inzetten.
 
DE MEEST GEKENDE VORMEN ZIJN:
 
     SPANNINGSHOOFDPIJN
Is de meest frequente vorm.
Het ontstaat door spiercontracties in het hoofd
en in de hals.
 
Aanwakkerende factoren kunnen zijn:
 
     slechte houding
     stress
     angst
     depressie
     cervicale artrose
 
     VASCULAIRE HOOFDPIJN: VOORAL MIGRAINE
Uitlokkende factoren:
     Stress
     Hormoonfluctuaties
     Slaaptekort
     Bepaald voedsel
 
     CLUSTERHOOFDPIJN
vaak aangewakkerd of uitgelokt door:
 
     alcohol
     bepaald voedsel
     verandering van slaapgewoontes
     diepe emoties
 
     POTENTIEEL LEVENSGEVAARLIJKE OORZAKEN
               Intracraniele bloeding
               Intracraniele massa
               Intracraniele infectie

 

1. Kliniek

Ieder type hoofdpijn heeft karakteristieke eigenschappen.
 
Door een goede anamnese en klinisch onderzoek
kunnen we vaak de oorzaak vinden.
 
MIGRAINE
 
SPANNINGSHOOFDPIJN
 
CLUSTERHOOFDPIJN
 
POTENTIEEL LEVENSGEVAARLIJKE VORMEN

 

Migraine

Prodromen: meestal visueel
Recidiverende vorm van hoofdpijn
Ontstaat vaak geleidelijk
Heeft vaak een pulserend karakter
Een aanval duurt meestal tussen 4 en 72 uren
Vaak gepaard met
     nausea
     braken
     fotofobie
     fonofobie (last van geluid)
De intensiteit is matig tot ernstig
 
Bij kinderen:
     is dit de meest voorkomende vorm van hoofdpijn
     in 70-90% bestaat er een positieve familiale anamnese
     vaak is er sprake van vertigo en/of braken

 

Spanningshoofdpijn

Druk- of spanningshoofdpijn is de meest voorkomende vorm van hoofdpijn
Vaak is deze recidiverend
Meestal is het bilateraal en niet pulserend
De pijn wordt vaak beschreven als bandvormig
De intensiteit is mild tot matig
Een aanval van hoofdpijn duurt meestal 4-13 uren

 

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn komt voor in kleine reeksen
aanvallen (vandaar "clusters") gedurende zo'n 24 uren
Vaak is de pijn unilateraal en wordt als penetrerend ervaren
De pijn ontstaat zeer plots
Een aanval duurt meestal 45-60 minuten
Prodromen komen in tegenstelling tot migraine niet voor
Bijkomende verschijnselen zijn
     conjunctivitis aan dezelfde zijde
     tranen van de ogen
     neusloop
     ptose van het ooglid aan dezelfde zijde

 

Potentieel levensgevaarlijke vormen

Wanneer moeten we denken aan een
potentieel levensgevaarlijke vorm van hoofdpijn?
     Als de hoofdpijn voor de eerste keer voorkomt
     Als de intensiteit zeer ernstig is (the worst headage of my life)
     Als er ook neurologische veranderingen zijn
     Als de vitale parameters afwijken (koorts, hypertensie)

 

2. DD

In de differentiaaldiagnose moeten we trachten onderscheid te maken
tussen

 

Vasculaire

In de vasculaire oorzaken van hoofdpijn maken we onderscheid tussen drie oorzaken:
 
Migraine
     met of zonder prodromen
Hypertensieve hoofdpijn
     meestal occipitaal
     geassocieerde hypertensie
Anoxie
     bij een CO-intoxicatie
     bij een slaapapnee-syndroom
     bij anemie

 

Spanningshoofdpijn

Deze ontstaat door spanning in de hoofd- en nekspieren
Het is door de langdurende musculaire contractie dat de pijn ontstaat
vaak is er een verband met chronische angst
of is er sprake van een conversiereactie

 

Intracranieel

SUBARACHNOIDALE BLOEDING
    • (vaak tgv aneurysma vd carotis of A. communicans)
    • eerste hoofdpijn, vaak vrij plots ontstaan
    • ergstige hoofdpijn van mijn leven
    • braken
    • meningeale prikkeling
    • soms unilateraal
    • soms visusdaling
 
MENINGITIS / ENCEPHALITIS
  • koorts
  • meningeale prikkeling
 
SUBDURAAL HEMATOOM
  • Acuut subduraal hematoom
    • bewustzijnsdaling
    • focale neurologische uitval
  • chronisch subduraal hematoom
    • hemiparese
    • (focale) stuipen
 
EPIDURAAL HEMATOOM
  • Komt eigenlijk zelden voor
  • steeds veroorzaakt door een trauma
  • risico op zeer snelle progressie van de neurologische achteruitgang, soms met overlijden tot gevolg.
  • soms symptoomvrij interval (waardoor diagnose gemist)
 
HERSENTUMOR
    • Vaak trage evolutie met pijn bij ontwaken
    • progressieve ernst
    • ernstiger bij valsalva
    • loopcoördinatiestoornissen (ataxie)
 
HERSENABCES
    • Koorts
    • Nausea, braken
    • stuipen
 
PSEUDOTUMOR CEREBRI
    • typisch bij jonge, obese vrouw
    • onregelmatige menses
    • papiloedeem

 

Extracranieel

TRIGEMINUSNEURALGIE
    • Transient
    • Voelt aan als schokken
    • faciale pijn
ARTERITIS TEMPORALIS
    • Oudere persoon
    • ernstige pijn
    • zwelling en drukgevoelige arteria temporalis
SINUSITIS
    • Stekende pijn
    • verergert bij buigen en hoesten
    • drukgevoelig thv de sinusholten
METABOLE OORZAKEN
    • Koorts
    • hypoglycemie
    • grote hoogte
    • acute anemie
ACUUT GLAUCOOM
    • Nausea, braken
    • oogpijn
    • conjunctivitis
    • verhoogde oogboldruk
CERVICALGIE
    • spondylose
    • trauma
    • artrose

TEMPOROMANDIBULAIR GEWRICHT SYNDROOM

 

3. Diagnose workup

ANAMNESE
Een goede anamnese geeft vaak reeds aan om welke vorm
van hoofdpijn het gaat. Eerder gebruikte therapieën die
al dan niet het gewenste effect hadden zijn hiervoor van belang.
 
KLINISCH ONDERZOEK
Bij het klinisch onderzoek is het belangrijk te zoeken naar
drukgevoeligheid (sinusitis, spanningshoofdpijn,...)
bijkomende neurologische afwijkingen
nekstijfheid
conjunctivitis
 
LABORATORIUMONDERZOEK
Glycemiemeting en CRP zijn hier enkele sleutelonderzoeken.
 
BEELDVORMING
     CT hersenen
          Men dient niet voor elke hoofdpijn een CT scan te maken.
          Indien men een subarachnoidale bloeding vermoed is dit wel nodig.
          Als de kliniek <24 uren aanwezig is is de sensitiviteit 90%
          Men kan dus een subarachnoidale bloeding in het begin missen.
          Bij twijfel neem je de patiënt op om de CT scan later te herhalen,
          of laat je een lumbaalpunctie uitvoeren.
     RX SINUSSEN
          Als je een sinusitis vermoed, kan een RX sinussen bevestiging geven.
     BLOEDVATENONDERZOEK
Bij twijfel over een bloedvatafwijking zoals een aneurysma
van de arteria communis of van de carotis, al dan niet met
bevestiging met een CT scan, kan men best een arteriografie
of een MRI-angiografie vragen. Dit is zelden in urgentie nodig
en wordt meestal na de opname van de patiënt gepland.
     MRI HERSENEN
          Indien men een letsel van de fossa posterior vermoed,
          kan dit met een CT scan soms gemist worden. Hierbij is dan een MRI     
          nodig. Ook dit is zelden via de spoedgevallendienst te regelen.
 
LUMBAALPUNCTIE
     Als de CT-scan negatief is, kan een lumbaalpunctie soms
     de oplossing bieden.
     Hierbij letten we in het cerebrospinaal vocht op:
          bloed
          pus
     Een lumbaalpunctie is tegengeïndiceerd als er een duidelijk
     intracraniaal abces op de CT zichtbaar is of dat wordt vermoed en er
     bij het klinisch neurologisch onderzoek unilaterale uitval aanwezig is.

 

4. Behandeling

EERSTE HULP
     ABC
     Geef steeds zuurstof
     zo nodig een IV lijn en monitoring

 

Spanningshoofdpijn

ASPIRINE of NSAID
 
PARACETAMOL
 
RELAXATIETHERAPIE
     meditatie
     massages
     biofeedback

 

Migraine

DONKERE RUSTIGE KAMER
CURATIEF: PIJNSTILLING
     OPIATEN
     NSAID
     ERGOTAMINE (Cafergot, Diergo, Dihydergot, Dystonal)
  • Contraindicaties:
    • Coronair lijden
    • Perifeer vaatlijden
    • Nierinsufficiëntie
    • Leverinsufficiëntie
    • Zwangerschap
  • Posologie:
    • 1-2mg
    • te herhalen tot 6mg/dag
    • bij Cafergot: 1co=1mg, 1 suppo=2mg
     TRIPTANEN
  • Merknamen
    • Imitrex
    • Maxalt
    • Naramig
    • Relert
    • Almogran
    • Zomig
      • Contra-indicaties
        • Coronair lijden
        • ongecontroleerde hypertensie
        • CVA in de voorgeschiedenis
        • perifeer vaatlijden
  • Posologie voor Imitrex:
    • po:
      • 50-100mg, max 300mg/dag
      • 1co = 50 of 100mg
    • nasaal
      • 20mg (1 dosis) in één neusopening spuiten
      • max 40mg/d
      • minstens 2 uren tussen 2 doses
    • rectaal
      • 1 suppo = 25mg
      • max 50mg/dag
      • minstens 2 uren tussen 2 suppo's
    • subcutaan
      • 1 amp = 1dosis = 6mg
      • er bestaat ook een auto injector "Glaxopen"
      • max 12mg/dag
      • minstens 1 uur tussen 2 doses
PROFYLACTISCHE MEDICATIE
     BETA BLOKKERS
          zonder intrinsieke sympaticomimetische werking
     CALCIUMBLOKKERS
     ANTISEROTONINERGE STOFFEN
          Pizoteen
          Methysergide
          Oxetoron

     NATRIUMVALPROAAT

 

Clusterhoofdpijn

ZUURSTOF
GLUCOCORTICOIDEN
  • PREDNISONE PO (Deltacortil)
    • 1co = 5mg
    • 1 dragee = 2,5mg
  • SOLU-MEDROL
    • 1 amp IM of IV= 40 of 125mg
  TRIPTANEN
  • Merknamen
      • Imitrex
      • Maxalt
      • Naramig
      • Relert
      • Almogran
      • Zomig
    • Contra-indicaties
      • Coronair lijden
      • CVA in de voorgeschiedenis
      • perifeer vaatlijden
      • ongecontroleerde hypertensie
  • Posologie voor Imitrex:
    • po:
      • 50-100mg, max 300mg/dag
      • 1co = 50 of 100mg
    • nasaal
      • 20mg (1 dosis) in één neusopening spuiten
      • max 40mg/d
      • minstens 2 uren tussen 2 doses
    • rectaal
      • 1 suppo = 25mg
      • max 50mg/dag
      • minstens 2 uren tussen 2 suppo's
    • subcutaan
      • 1 amp = 1dosis = 6mg
      • er bestaat ook een auto injector "Glaxopen"
      • max 12mg/dag
      • minstens 1 uur tussen 2 doses

 

Arteritis temporalis

PIJNSTILLING
     PARACETAMOL
     NSAID
     OPIOIDEN
 

STEROIDEN

 

Intracraniale infectie

Zie meningitis

 

Intracraniale bloeding

Zie subarachnoidale bloeding
of intracerebrale bloeding

 

5. Opnamecriteria

Bij vermoeden van een organische oorzaak
Bij ernstige migraine met braken en dehydratatie
Indien een risicovolle medische voorgeschiedenis
 
Wanneer opnemen op intensieve zorgen?
    • vermoeden cerebraal aneurysma
    • subarachnoidale bloeding
    • subdurale bloeding
    • CVA
    • intracraniale drukstijging
    • ernstige hoofdpijn na een trauma
    • intracraniele infectie

Voeg een nieuwe reactie toe

Login om te reageren