Overslaan en naar de inhoud gaan

Gammaglobulinen

WAT IS HET NUT VAN HET BEPALEN VAN GAMMAGLOBULINEN?

-      voor het opsporen van monoklonale pieken
-      voor het aantonen van polyklonale pieken die frequent het gevolg zijn van
          een aandoening van de lever of van chronische aandoeningen
-      voor het opsporen van hypogammaglobulinemie met gevaar voor herhaalde infecties

 

 
FYSIOLOGIE

 

 

      -        gammaglobulines zijn een groep eiwitten van hematologische oorsprong
                    (gesynthetiseerd door de plasmocyten)
          -        ze kunnen met specifieke antigenen reageren en dus immunologische
                    eigenschappen bezitten
          -        er zijn 5 verschillende categorieën:
                    *        de IgG:
                              -        80% van de immunoglobulinen
                              -        zij activeren het complement en hebben als voornaamste functie
                                        het verdedigen van het organisme tegen uitwendige antigenen
                              -        in geval van infectie verschijnen de IgG chronologisch na de IgM
                              -        de aanwezigheid van IgG wijst dus op een immunisatie of
                                        een vroegere infectie.
                              -        de IgG gaan doorheen de placentale barriere en de IgG bij
                                        pasgeborenen zijn dan van maternele oorsprong. Deze zijn na
                                        5 maanden volledig verdwenen.
                              -        De synthese van IgG door het kind zelf begint pas na een drietal
                                        maanden en bereikt rond de leeftijd van 2 jaar volwassen
                                        waarden.
                                        Er is dus een periode van fysiologische hypogammaglobulinemie
                                        die voorbeschikkend is voor infectie (tussen 3 en 12 maanden).
                    *        de IgA:
                              -        gesecerneerd ter hoogte van de mucosa van de luchtwegen, maag-
                                        darmstelsel, de speekselklieren en van de traanklieren.
                              -        spelen belangrijke rol in de lokale immunologische afweer.
                              -        activeren het complement niet en gaan niet doorheen de
                                        placentale barriere.
                              -        bij kinderen verhogen de IgA spiegels geleidelijk en bereiken rond
                                        de leeftijd van 12 volwassen waarden.
                    *        de IgM:
                              -        zijn de eerste antistoffen die na een antigene stimulatie verschijnen
                              -        in geval van infectie zal de aanwezigheid van IgM duiden op een
                                        zeer recente infectie terwijl de aanwezigheid van IgG duidt op een
                                        vroegere infectie.
                              -        IgM gaan niet doorheen de placentale barriere
                              -        vanaf de leeftijd van 1 jaar bereiken de IgM volwassen waarden
                    *        de IgD:
                              -        fungeren als membraamreceptoren op de B-lymfocyten
                              -        ze gaan niet door de placentabarriere en volwassen waarden
                                        worden pas op de leeftijd van 13 bereikt.
                    *        de IgE:
                              -        IgE worden hoofdzakelijk ter hoogte van de mucosa van de
                                        luchtwegen en van het maag- darmstelsel gesecerneerd.
                              -        zij binden zich aan mastocyten en basofielen die op hun beurt oa
                                        histamine en serotonine afgeven
                              -        de IgE zijn dus verantwoordelijk voor de onmiddellijke
                                        overgevoeligheidsreacties (allergische reacties)
                              -        zij gaan niet doorheen de placentale barriere en bereiken rond de
                                        leeftijd van 14 jaar volwassen waarden.
          ->    bij verhoogde of verlaagde concentraties van immunoglobulinen wordt er
                    verder onderzoek uitgevoerd.
                    Dit kan door:
                    *        immunoelektroforese van de serumeiwitten:
                              = een kwalitatieve studie
                    *        bepaling van de immunoglobulinen:
                              = kwantitatieve studie
          ->    onder normale omstandigheden bevat urine weinig gammaglobulinen
                    (door hun hoge  molecuulgewicht kunnen ze niet doorheen de
                    glomerulaire membraan)                        
                    In sommige omstandigheden kunnen er toch gammaglobulinen in de
                    urine verschijnen:
                    *        aantasting van de nieren waardoor er een niet-selectieve proteïnurie
                              ontstaat
                    *        in geval van een myeloom waarbij de overmatige productie van licht
                              lambda- of kappatekens de oorzaak is van een proteïnurie.
AFNAME
          -        in bloed:      droge buis
          -        in urine:        24-uurs-urine

REFERENTIEWAARDEN
          -        serumglobulinen: 9 - 20 % van de totale proteïnen
          -        bepaling van de verschillende immunoglobulinen:
                    *        IgG: 800 - 1500 mg/dl of 8 - 15 g/l
                    *        IgA: 150 - 350 mg/dl of 1.5 - 3.5 g/l
                    *        IgM: 80 - 180 mg/dl of 0.8 - 1.8 g/l
                    *        IgD: 1 - 5 mg/dl
                    *        IgE: 0.0005 mg/dl of < 120 I.E./ml
          -        urinaire immunoglobulinen:
                    *        kappatekens: < 7 mg/ 24u
                    *        lambdatekens: < 4 mg/ 24u
                  *        verhouding kappa/ lambda: 1-4

 

 

 

 

WANNEER ZIJN GAMMAGLOBULINEN VERLAAGD?

 

De voornaamste oorzaken zijn:
-        postnatale periode (3-1é maanden)
-        hemodilutie
-        verlies van eiwitten:
          *        nefrotisch syndroom
          *        brandwonden
          *        protein losing enteropathy
-        immunosuppresieve behandelingen
-        invasie van het beenmerg
-        niet-secernerende myelomen met invasie van het beenmerg
-        congenitale hypogammaglobinemie (tussen de 100 en 600 mg/ dl)
-        congenitale agammaglobulinemie (< 100 mg/ dl)
      

 

WANNEER ZIJN GAMMAGLOBULINEN VERHOOGD?

Er is een onderscheid tussen:

A.    POLYKLONALE GAMMOPATHIE:

          ->    De voornaamste oorzaken zijn:
                    *        cirrose
                    *        acute infectie
                    *        chronische infectie
                    *        sarcoïdose
                    *        neoplastische processen
                    *        auto-immuunaandoeningen
                    *        thyroiditis

B.    MONOKLONALE GAMMOPATHIE (PARAPROTEINEN):

          ->    De voornaamste oorzaken zijn:
                    *        Goedaardige of ideopathische monoklonale gammopathie:
                              -        75% van de monoklonale gammopathie
                              -        1% van de populatie is jonger dan 30 jaar
                              -        3% van de populatie is ouder dan 65 jaar
                              -        10-20% evolueert op 5 tot 10 jaar tot een myeloom,
                                        een macroglobulinemie van Waldenström, een lymfoom,
                                        of een amyloïdose
                              -        wordt gekenmerkt door:
                                        *        concentratie IgG < 2 g/ 100 ml
                                        *        IgA < 1g/ 100 ml
                                        *        afwezigheid van Bence Jones eiwitten
                                        *        minder dan 5% plasmocyten in het beenmerg
                    *        Monoklonale gammopathie tengevolge van:
                              -        neoplasie (b.v. colon)
                              -        chronische infectie (tuberculose)
                              -        aandoening van de lever (cirrose, hepatitis)
                              -        auto-immuunaandoeningen (lupus erythematosus,
                                        chronische arthritis, pernicieuze anemie, myasthenie)
                    *        Myelomen met secretie van:
                              -        IgG (60%)
                              -        IgA (20%)
                              -        lichte ketens (19%)
                              -        IgD (1%)
                    *        Macroglobulinemie van Waldenstrom
                              (paraproteïnemie met IgM) met verhoging van de viscositeit van het
                              plasma wat oorzaak van trombotische aandoeningen kan zijn.
                    *        Heavy chain disease (alfa, mu of gamma)

C.    OPMERKINGEN
          ->    elektroforese is de beste manier om een monoklonale piek aan te tonen
          ->    valse pieken kunnen in de volgende omstandigheden optreden:
                    *        igv een sterke verhoging van CRP of fibrinogeen
                    *        igv hemolyse
                    *        igv hyperlipidemie
          ->    30% van de myelomen zijn niet-secernerend en vertonen dus geen piek
          ->    doorgaans gaan secernerende myelomen gepaard met:
                    *        een plasmocytose in het beenmerg > 10%
                    *        een paraproteinemie: IgG > 3.5g/ dl of IgA > 2 g/ dl
                              of Bence Jones proteïnurie > 1g/ 24u
                    *        osteolytische letsels
                    *        een hypercalciëmie met of zonder nierinsufficiëntie

Voeg een nieuwe reactie toe

Login om te reageren